18.LAJ KONCERT FINAŁOWY: MATEUSZ SMOCZYŃSKI „ADAM’S APPLE”

Opis

Debiutancki koncert Mateusza Smoczyńskiego Adam’s Apple został zrecenzowany jako „oszałamiający tour de force o przełomowym znaczeniu dla powstającego właśnie nowego kanonu muzyki na instrumenty smyczkowe o mieszanej stylistyce”. Precyzyjna i solidnie zinstrumentowana partia orkiestry zestawiona z partią skrzypiec, która wymaga od solisty wykazania się szalonym spektrum technik gry na skrzypcach – od stricte jazzowych, poprzez zaczerpnięte z muzyki ludowej i bluegrassu, aż po ściśle klasyczne. W to wszystko wpleciona jest improwizacja, która sprawia, że utwór stanowi oszałamiające i zabawne pole do popisu dla mistrzostwa Smoczyńskiego w grze na instrumencie.

Fallen Angel został napisany jako hołd dla znakomitego polskiego pianisty Janusza Olejniczaka. Utwór prezentuje unikalne podejście Smoczyńskiego do improwizacji na skrzypcach i łączy je z ekspresyjnym i technicznym chopinowskim” mistrzostwem Olejniczaka na fortepianie. W efekcie powstał hipnotyzujący utwór, będący innowacyjnym połączeniem jazzu i muzyki klasycznej, który ustanawia nowy standard w dziedzinie kompozycji i wykonawstwa muzycznego w wydaniu symfonicznym.

Adam’s Apple” został wydany w 2024 roku przez Warner Music, natomiast “Fallen Angel” zostanie wydany na płycie jeszcze w tym roku. Koncert w Łodzi będzie promował ten nowy album. Wydanie “Adam’s Apple” na płycie było przełomowym momentem w karierze Mateusza Smoczyńskiego: to pierwsza symfoniczna płyta skrzypka, solisty i kompozytora, współzałożyciela Atom String Quartet. Utwór tytułowy – koncert na
improwizujące skrzypce „Adam’s Apple” powstał z fascynacji Mateusza twórczością kompozytorów muzyki poważnej, takich jak: Karol Szymanowski, Dymitr Szostakowicz, Béla Bartók i György Ligeti, oraz jazzowych mistrzów, którzy przez lata wywierali na niego ogromny wpływ: Zbigniewa Seiferta, Johna Coltrane’a, Wayne’a Shortera oraz Davida Balakrishnana (z Turtle Island Quartet). Stylistycznie koncert nawiązuje do najświeższej inspiracji Mateusza – muzyki amerykańskiego kompozytora Johna Adamsa. „Jabłko Adama” nasuwa również biblijne skojarzenia z historią Adama i Ewy oraz konsekwencjami zjedzenia przez
nich zakazanego owocu. Utwór kusi niezwykłą, pastelową barwą barytonowych skrzypiec, pięknem melodyki z nutą minimalizmu, impresjonistycznej sonorystyki, elementami bluegrassu i jazzowych, wirtuozowskich improwizacji. W nagraniu udział wzięła Chopin University Chamber Orchestra pod dyrekcją Rafała Janiaka.
Fallen Angel na skrzypce i fortepian został napisany dla znakomitego polskiego pianisty Janusza Olejniczaka. Utwór prezentuje unikalne podejście Smoczyńskiego do improwizacji na skrzypcach i łączy je z ekspresyjnym i technicznym „chopinowskim” mistrzostwem Olejniczaka na fortepianie. W efekcie powstał hipnotyzujący utwór, będący innowacyjnym połączeniem jazzu i muzyki klasycznej, który ustanawia nowy standard w dziedzinie kompozycji i wykonawstwa muzycznego w wydaniu symfonicznym. Prawykonanie utworu miało miejsce w Szczecinie w 2022 roku z udziałem Janusza Olejniczaka, Mateusza Smoczyńskiego i Orkiestry Filharmonii Szczecińskiej. Utwór został później zarejestrowany z udziałem Dominika Wani, Mateusza Smoczyńskiego i Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie pod dyrekcją Michała Klauzy i zostanie w bieżącym roku wydany na płycie. Mateusz Smoczyński planuje zadedykować tę płytę pamięci Janusza Olejniczaka.

Mateusz Smoczyński – skrzypek, solista i kompozytor, jeden z
najczęściej koncertujących za granicą polskich muzyków,
współzałożyciel Atom String Quartet, przez lata mieszkający w San
Francisco, gdzie współpracował z legendarnym Turtle Island Quartet
(dwie nagrody Grammy), w maju 2024 podpisał kontrakt z Warner
Music Poland.

Dominik Wania –  pianista jazzowy, pedagog. Niezwykle wzięty muzyk sesyjny. Studiował w Akademii Muzycznej w Krakowie oraz w New England Conservatory of Music w Bostonie. Grał z czołówką polskiej i zagranicznej sceny jazzowej, wspominając choćby Tomasza Stańko, Zbigniewa Namysłowskiego, Dave Liebmana, Andersa Jormina i wielu innych. Jest pianistą w kwartecie Macieja Obary, z którym nagrał 6 albumów. Z powodzeniem wykonuje muzykę filmową. Współpracuje ze Zbigniewem Preisnerem; specjalnie dla niego kompozytor napisał dziewięć utworów na fortepian solo, które ukazały się na płycie Twilight (2019). Pośród licznych nagrań, znaczące miejsce w dyskografii artysty zajmuje nagrodzony dwoma Fryderykami autorski album Ravel (2013), będący jednym z nielicznych opracowań muzyki francuskiego kompozytora w konwencji tria jazzowego. W 2020 r. nakładem ECM ukazała się najnowsza płyta pianisty (także uhonorowana dwoma Fryderykami) – Lonely Shadows, będąca pierwszym w historii solowym albumem polskiego muzyka wydanym przez tę prestiżową wytwórnię. Artysta zajmuje się również działalnością dydaktyczną na stanowisku profesora w Akademii Muzycznej w Krakowie, Akademii Muzycznej w Katowicach oraz Krakowskiej Szkole Jazzu i Muzyki Rozrywkowej.

Rafał Janiak – kompozytor, dyrygent i pedagog. Ukończył z wyróżnieniem studia dyrygenckie pod kierunkiem prof. Antoniego Wita (2011), a także studia kompozytorskie (również z wyróżnieniem) w klasie prof. Stanisława Moryto (2010) na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina w Warszawie. W 2016 roku uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie dyrygentura, a w 2020 stopień doktora habilitowanego. W swoim dorobku posiada wiele nagród zdobytych w konkursach muzycznych ogólnopolskich i międzynarodowych. Był także półfinalistą Conducting Competition „Donatella Flick” w Londynie (2014). Jest zwycięzcą konkursu, organizowanego przez Teatr Wielki w Łodzi, na skomponowanie opery „Człowiek z Manufaktury”. Jury, pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Pendereckiego przyznało jednogłośnie Grand Prix, kompozycja zdobyła również nagrodę publiczności. Prapremiera opery odbyła się w 2019 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi, a jej wersja plenerowa na Rynku Włókniarek Łódzkich była wydarzeniem bez precedensu. ​Dwukrotnie został stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007, 2012), Prezydenta Miasta Gdańska (2005, 2009) oraz Keimyung University Foundation (Korea Płd., 2009). W 2018 został laureatem programu stypendialnego „Młoda Polska” oraz otrzymał prestiżowe stypendium dla wybitnego młodego naukowca przyznane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Od stycznia 2023 roku pełni funkcję z-cy dyrektora ds. artystycznych Teatru Wielkiego w Łodzi, w tym czasie jako kierownik muzyczny przygotował premiery takich tytułów jak: „Faust” Charles’a Gounoda, „Raj utracony” Krzysztofa Pendereckiego, „Traviata” Giuseppe Verdiego, „Jaś i Małgosia” Engelberta Humperdincka.

​Chopin University Chamber Orchestra – zespół powstał w 2017 roku z inicjatywy rektora UMFC prof. Klaudiusza Barana oraz ówczesnego inspektora orkiestry Aleksandra Zwierza – obecnego managera. Kierownictwo artystyczne nad formacją zostało powierzone dyrygentowi Rafałowi Janiakowi. Członkami orkiestry są wybitni studenci, wybrani w trybie wieloetapowych przesłuchań. Zespół może pochwalić się licznymi sukcesami a także współpracą ze znakomitymi dyrygentami m.in. Grzegorzem Nowakiem, Michałem Klauzą, Anną Sułkowską-Migoń czy Marcinem Nałęcz-Niesiołowskim. Niemal od początku istnienia Orkiestra prowadzi aktywną działalność koncertową, uświetniając swoją grą m. in. ważne wydarzenia dla historii i kultury Polski. Należy tu wymienić występ z okazji 200. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego czy podczas odbywającego się na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego koncertu „Narodowe Granie” w 200. rocznicę urodzin Stanisława Moniuszki, a także w Pałacu Narodów ONZ w Genewie z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości. Chopin University Chamber Orchestra prowadzi także aktywną działalność fonograficzną. Jeszcze w 2017 roku, nakładem Chopin University Press, orkiestra pod dyrekcją Rafała Janiaka wydała swoją debiutancką płytę z muzyką Benjamina Brittena, Krzysztofa Pendereckiego i Dmitrija Szostakowicza. W 2020 roku ukazała się kolejna płyta zespołu, nagrana z udziałem solisty Rafała Grząki, na której znajdą się współczesne polskie koncerty akordeonowe. Kolejne płyty z udziałem Chopin University Chamber Orchestra to: • Paweł Gusnar. Saxophone Varie vol. 4, • Ignacy Zalewski Accordion Works, • Le Clavecin Moderne plus Percussion vol. 1. Chopin University Chamber Orchestra nierzadko towarzyszy ważnym wydarzeniom UMFC, grając m.in. podczas uroczystości wręczenia doktoratu honoris causa maestro Arvo Pärtowi, koncertu monograficznego poświęconego twórczości prof. Stanisława Moryto, czy z okazji 200-lecia urodzin Stanisława Moniuszki. 19 kwietnia 2023 roku członkowie orkiestry wystąpili w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej współtworząc polsko-izraelską orkiestrę symfoniczną. Koncert z udziałem prezydentów  Polski, Izraela i Niemiec wpisał się w obchody 80 rocznicy powstania w getcie warszawskim.